محمد نصیری
بنیانگذار انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران ، هکر کلاه خاکستری ، کارشناس امنیت اطلاعات و ارتباطات

اثر زیگارنیک چیست؟ بررسی مفهوم Zeigarnik Effect به زبان ساده

اثر زیگارنیک (Zeigarnik Effect) در زندگی شما بسیار به وجود آمده است و شما آن را به وضوع لمس کرده اید . اگر شما هم به این موضوع فکر کرده باشید که چرا کارهایی که نیمه تمام می ماند ، بیشتر در ذهن شما باقی می ماند شما معنی و مفهوم اثر زیگارنیک را درک کرده اید . به زبان بسیار ساده اثر زیگارنیک یعنی شما کارهایی که نیمه تمام می گذارید را بیشتر به یاد می آورید .

دوره های شبکه، برنامه نویسی، مجازی سازی، امنیت، نفوذ و ... با برترین های ایران

اثر زیگارنیک چیست؟ بررسی مفهوم Zeigarnik Effect به زبان ساده

برای مثال اگر شما فیلمی را ببینید ، وسط فیلم برق برود و ادامه آن را نبینید و در عین حال دوست شما همان فیلم را بصورت کامل دیده باشد ، اگر در خصوص فیلم از دوستتان سوال کنید قطعا جزئیات کمتری به نسبت شما از فیل می داند . این دقیقا همان اثر زیگارنیک است ، یعنی ذهن شما به دلیل پایان نیافتن یک پردازش در مغز همچنان درگیر پردازش کردن و جزئیات آن می شود و به این حالت اثر زیگارنیک می گویند.

اثر زیگارنیک چیست؟ بررسی مفهوم Zeigarnik Effect به زبان ساده

تاریخچه اثر زیگارنیک

قطعا دانستن تاریخچه این موضوع چندان در درک موضوع تاثیر زیادی ندارد ، طبیعتا اسم زیگارنیک به کاشف آن بر می گردد که یک روانشناس روسی است . زیگارنیک یک روز که به یک رستوران می رود متوجه می شود که گارسن های رستوران به جای اینکه سفارش ها را در دفترچه یادداشت بنویسیند ، آنها را حفظ می کنند !!!

آنها سفارش ها را گم نمی کردند و به خوبی به یاد داشتند اما نکته جالب برای زیگارنیک این بود که وقتی سفارش تمام می شود ، این سفارش به کلی از ذهن گارسن خارج می شد و دیگر به خاطر آورده نمی شد ! به زبان ساده کاری که برای گارسن تمام شده تلقی می شد از ذهن و حافظه او حذف می شود !

اثر زیگارنیک چیست؟ بررسی مفهوم Zeigarnik Effect به زبان ساده

این موضوع برای زیگارنیک جالب شد و تصمیم گرفت که آزمایش هایی برای اثبات وجود چنین موضوعی انجام بدهد ، یکی از آزمایش ها همین بحث نمایش فیلم بود . به چند نفر فیلمی نمایش داده شد ، از این چند نفر که بصورت جداگانه فیلم را دیدند ، برخی فیلم را بصورت تمام و کمال و برخی بصورت ناتمام دیدند . بعد از چند روز از این افراد خواسته شد که فیلم را تعریف کنند و جالب اینجا بود که افرادیکه فیلم را ناقص دیده بودند به خوبی جزئیات فیلم را تعریف می کردند ، برعکس افرادی که فیلم را کامل دیده بودند !

اثر زیگارنیک خوب است یا بد ؟

این آزمایش ها ، تئوری زیگارنیک را اثبات کرد و اثر زیگارنیک نامیده شد . اگر فرض کنیم که ذهن انسان یک کامپیوتر باشد وقتی Task یا وظیفه ای به او سپرده می شود سعی می کند که آن را کامل کند و تمام کند. بعد از کامل شدن Task دیگر پردازش کامپیوتر درگیر آن نخواهد بود ، اما اگر این Task کامل نشود دائما از کامپیوتر و قدرت پردازشی آن استفاده می کند و بار اضافه روی CPU شما می اندازد و تا زمان کامل شدن CPU اطلاعات دقیقی از آن وظیفه دارد . حالا می توانیم به دو صورت خوبی یا بدی اثر زیگارنیک را برداشت کنیم .

اگر انسان دچار اثر زیگارنیک شود کم کم پردازش های زیادی ذهن او را درگیر می کند به شکلی که نمی تواند وظایف جدیدی در ذهنش تعریف کند و ذهن کم کم فرسوده می شود و قدتر تفکر و تمرکز پایین می آید . از طرفی از نظر بازاریابی و تجارت اثر زیگارنیک بسیار می تواند در این خصوص به شما کمک کند. اگر تبلیغات اینستاگرامی را دیده باشید که یک نصفه کلیپ برای شما پخش می شود ، نیمه ای از آن نمایش داده می شود و بعد به شما می گویند که اگر می خواهید فیلم کامل را ببینید فلان صفحه را Follow کنید یا به فلان کانال بپیوندید .

اثر زیگارنیک چیست؟ بررسی مفهوم Zeigarnik Effect به زبان ساده

این دقیقا نکته است که در بازاریابی بسیار موثر است . ذهن انسان به دنبال تکمیل کردن وظیفه مغز است و با توجه به کامل نشدن فرآیند دیدن کلیپ به دنبال تکمیل آن به سمت تبلیغاتی که هدف بازاریاب است هدایت می شود. این کلیاتی از اثر زیگارنیک است . اگر نظری در این خصوص دارید خوشحال می شویم در جزیره روانشاسی یا بازاریابی وب سایت توسینسو مطرح کنید .


محمد نصیری
محمد نصیری

بنیانگذار انجمن تخصصی فناوری اطلاعات ایران ، هکر کلاه خاکستری ، کارشناس امنیت اطلاعات و ارتباطات

محمد نصیری هستم ، هکر قانونمند و کارشناس امنیت سایبری ، سابقه همکاری با بیش از 50 سازمان دولتی ، خصوصی ، نظامی و انتظامی در قالب مشاور ، مدرس و مدیر پروژه ، مدرس دوره های تخصص شبکه ، امنیت ، هک و نفوذ ، در حال حاضر در ایران دیگه رسما فعالیتی غیر از مشاوره انجام نمیدم و مقیم کشور ترکیه هستم ، عاشق آموزش و تدریس هستم و به همین دلیل دوره های آموزشی که ضبط می کنم در دنیا بی نظیر هستند.

نظرات